Grote Kerk in Meppel moet veranderen in bibliotheek met ruimte voor orgelconcerten, werkplekken voor studenten en cursussen

De kogel is door de kerk. De plannen voor de Grote of Mariakerk in Meppel zijn gepresenteerd. Het moet een bibliotheek worden, maar niet zo maar eentje waar je alleen boeken kan lenen.

Ernst Veen, oud-directeur van De Nieuwe Kerk Amsterdam en de Hermitage Amsterdam, deed namens XPEX onderzoek naar de nieuwe invulling voor de kerk. "Bibliotheek nieuwe stijl", noemt hij de plannen. "Het moet een moderne en levendige plek worden waar je informatie kan krijgen, waar cursussen gegeven worden, waar ruimte is voor tentoonstellingen, waar je orgelconcerten kan bezoeken, waar studenten kunnen werken én waar je ook boeken kan lenen." Hij concludeert: "Het moet een huiskamer voor Meppel worden, die zes dagen per week open is."

De Meppeler Toren maakt ook onderdeel uit van de plannen. Het idee leeft om via de Meppeler toren de geschiedenis van Meppel uit te leggen. Bezoekers kunnen dan via projecties op de muur over de geschiedenis leren, terwijl ze omhoog klimmen.

Er zijn heel wat ideeën op een rij gezet. "Winkels, woningen of een autoshowroom zijn uit den boze", zegt Veen. "Het moet gaan om sociale en culturele activiteiten voor de inwoners van Meppel."

Daar is dus de bibliotheek uitgekomen. Er zijn gesprekken geweest met Biblionet, die zien de plannen wel zitten. Toch is het zeker nog niet rond. Zo wil Biblionet niet als enige in de kerk komen. Er moeten ook andere instanties naar toe, om meer bezoekers te trekken. Gedacht wordt aan een toeristeninformatiepunt of een wereldwinkel.

En de kerk zelf is te klein voor de bibliotheek. "We hebben in de kerk slechts 600 vierkante meter aan ruimte", vertelt Albert Bruins Slot, voorzitter van de stichting Grote of Mariakerk. "Er is minstens 200 vierkante meter extra nodig."

Die ruimte wordt niet gezocht met nieuwbouw. Dat zal ook lastig worden, aangezien de kerk een rijksmonument is. Het idee is om binnen in de kerk meerdere ruimtes te maken, met een extra etage.

"Er is vooral behoefte aan bovenlokale voorzieningen", vertelt Iris Knapen namens adviesbureau XPEX. "Er is minder kans op een culturele hotspot. Er moet dus geen Hermitage in Meppel komen." Voor de kerk in hartje Meppel geldt dat het openbaar toegankelijk moet worden. "Dus geen toegangskaartje van 20 of 30 euro."

Ze herhaalt dat het niet een ouderwetse bibliotheek moet worden, maar een moderne bibliotheek. Albert Bruins Slot is onder meer in Gieten en Zwolle wezen kijken, waar al zo'n moderne bibliotheek is. "Wat mij opviel: boekrekken staan op wielen", zegt hij.

De kerk is eigendom van de Protestantse Gemeente Meppel. Maar de kerkelijke gemeente wil af van de kerk. Vanwege de hoge kosten heeft de Protestantse Gemeente Meppel gekozen om de Oude Kerk aan de Groenmarkt als thuisbasis te nemen, en daarmee afscheid te nemen van de Grote of Mariakerk.

"Er is geen toekomst voor kerkelijke activiteiten", zegt Albert Bruins Slot. "Dan is er gewoon te veel geld nodig. Het kan niet uit."

Een toekomst met de bibliotheek is ook nog niet zeker. Een invulling voor een plan B is er eigenlijk niet. "Zonder bibliotheek is er overheidssteun nodig. En zonder overheidssteun is er geen maatschappelijke invulling voor de kerk", waarschuwt Slot.

Gesprekken met de gemeente Meppel moeten nog gevoerd worden. Uiteindelijk moet ook de gemeente namelijk akkoord gaan. Slot en de onderzoekers wijzen op een pot geld van het ministerie dat voor de oprichting van deze bibliotheken is: 19 miljoen euro. "Geld is er voor dit soort initiatieven."

Maar daarnaast is er ook geld nodig voor de verbouwing. Geschat wordt op iets meer dan een miljoen euro, dat op korte termijn nodig is. Dat gaat om renovatie van de kerk, zoals verwarming, vloeren en verduurzaming. Onder die miljoen valt nog niet de plannen voor de bibliotheek. "De inrichting van een bieb valt hier niet onder", aldus Slot.

De plannen worden nog doorberekend met de Protestantse Gemeente Meppel, Biblionet en de gemeente Meppel. "We gaan geschiedenis schrijven", concludeert onderzoeker Ernst Veen.

Doe de quiz: Wat weet jij van de Grote of Mariakerk?